Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tứ phủ ra đời từ cuối thế kỉ XVI đầu thế kỉ XVII, nhưng bản thân tín ngưỡng có sự tiếp nối và nâng cấp từ những tín ngưỡng đi trước, nhất là những lớp tín ngưỡng thờ Nữ thần, Mẫu Thần, thờ các anh hùng dân tộc... Quan trọng hơn Tín ngưỡng thờ Mẫu thể hiện rõ quan điểm và cái nhìn của mình về thế giới tự nhiên cũng như đời sống nhân sinh.

     Khi khoa học kỹ thuật chưa phát triển, bằng sự quan sát của mình, người Việt đã phân chia tự nhiên thành bốn miền rõ rệt: Thiên phủ - miền trời; Địa phủ - miền đất; Thủy phủ - miền nước và Nhạc phủ - miền rừng núi... ngoài việc phân chia tự nhiên thành bốn miền, người Việt còn thiêng hóa tự nhiên, nữ tính hóa tự nhiên với Tam tòa, Tứ Phủ và quan niệm rằng mỗi một miền đều có các vị Thánh Mẫu cai quản với sự cai quản với sự giúp việc của các bộ hạ, thần tướng như các vị Tôn Quan; Chầu Bà; Quan Hoàng; các Cô và các Cậu.... Việc phân chia tự nhiên, thiêng hóa tự nhiên và sùng bái các vị Thánh; người Việt cũng chủ trương tôn sùng tự nhiên... coi mưa thuận, gió hòa, rừng vàng, biển bạc đất phì nhiêu là nguồn sống mà mẹ ban tặng cho con người

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ xoay Tam tòa đức Thánh Mẫu và Thánh Mẫu thần chủ với bốn phủ - đại diện cho mỗi miền rõ rệt: Miền Trời ( Thiên Phủ với màu đỏ); Miền Đất ( Địa phủ với màu vàng); Miền Nước ( Thoải phủ/ Thủy phủ với màu trắng) và miền Rừng (Nhạc phủ với màu xanh lá, chàm, tím...). Mỗi một miền được cai quản bởi một vị Thánh Mẫu và có sự giúp việc của các Quan (các vị Tôn Ông), các Chầu Bà, các Hoàng, các Cô, các Cậu...

Thiên phủ: Miền Trời màu chủ đạo là màu đỏ

Địa phủ: Miền Đất màu chủ đạo là màu vàng

Thủy phủ: Miền Nước màu chủ đạo là màu trắng

Nhạc phủ: miền Rừng màu chủ đạo xanh lá cây, lục, lam, tràm, tím...